Bụi siêu mịn gây nguy hiểm đến sức khỏe con người như thế nào? Biện pháp phòng tránh
Bụi siêu mịn gây nguy hiểm đến sức khỏe con người như thế nào? Biện pháp phòng tránh
12/12/2018
Mức độ ô nhiễm không khí ở các thành phố lớn đang ngày càng nghiêm trọng. Các chuyên gia cảnh báo chất lượng không khí Việt Nam đang ở tình trạng báo động. Riêng tại Hà Nội, ô nhiễm không khí bụi siêu mịn đã gấp 5 lần ngưỡng trung bình năm WHO.
Hỏng hệ hô hấp vì không khí kém trong lành
Bụi Siêu Mịn (PM2.5) có thể xâm nhập vào sâu trong phổi và gây bệnh ung thư phổi
Hầu hết các bệnh hô hầu đều bị tác động bởi không khí ô nhiễm. Theo thống kê của Bộ Y tế trong những năm gần đây (2016-2017-2018), tỷ lệ mắc các bệnh hô hấp cao nhất trên toàn quốc và nguyên nhân chủ yếu là do ô nhiễm không khí.
Tại nước ta, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) và hen phế quản là hai bệnh thường gặp nhất do tác động trực tiếp của không khí ô nhiễm. Ngoài ra, một số tác nhân có hại trong không khí cũng có thể gây ra các bệnh lý nhiễm trùng ở phổi, làm tái phát các đợt cấp, đợt nặng của bệnh.
Theo BS. Đặng Hùng Minh,Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai, thành phần nguy hiểm đầu tiên phải kể đến là các hạt bụi PM2.5, còn gọi là bụi siêu mịn hay bụi phân tử với kích thước siêu nhỏ có thể xâm nhập vào sâu trong phổi và gây bệnh ung thư phổi.
bệnh phổi tắc nghẽn mãn tínhvà hen phế quản là hai bệnh thường gặp nhất do không khí ô nhiễm
Tác nhân tiếp theo là các loại hóa chất, thường gặp nhất là NO2. Khi NO2 được trộn với hơi nước sẽ tạo thành HNO3 - một chất gây hại cho phổi. Số người bị tử vong sớm mỗi năm do hai thủ phạm chính là PM 2.5 và NO2 ước tính lên đến hơn 2 triệu người. Ngoài ra, các khí CO, NO, lưu huỳnh, chì và các phần tử khói... cũng ảnh hưởng trực tiếp tới việc trao đổi khí trong phổi và sức khỏe tổng thể nếu hít phải.
Nguồn gốc chủ yếu của các chất ô nhiễm trong không khí là khí thải công nghiệp, khí thải giao thông. Các hoạt động thường ngày cũng có thể gây ô nhiễm như đun nấu bằng bếp than tổ ong, đốt rác, hút thuốc lá...
ThS.BS Vũ Xuân Đán, Trung tâm Bảo vệ sức khỏe lao động và Môi trường TP.HCM, cho biết quá trình hô hấp là đưa oxi vào phổi. Tại phổi, oxi tiếp xúc với máu. Trong máu có chất hemoglobin, chất này kết hợp với oxi, mang oxi đến các tế bào. Bụi PM 2.5 cộng với khí CO hay SO2, NO2 nhiều, sẽ cản hemoglobin kết hợp oxi khiến tế bào thiếu oxi. Đây là căn nguyên gây ra kích ứng mắt, mũi, họng và phổi, ho, hắt hơi, chảy nước mũi, khó thở, viêm phế quản mạn tính, suy giảm chức năng phổi và làm nặng thêm tình trạng bệnh hen và bệnh tim.
Bụi siêu mịn PM 2.5 còn ảnh hưởng đến cấu trúc của ADN do lượng oxi bị cản trở làm hủy hoại tế bào. Ngoài ra, các kim loại chuyển tiếp trong thành phần bụi như Cr, Cd, Ni, As và chất aldehyde cũng gây cản trở cơ chế sửa lỗi của DNA gây nên bệnh ung thư phổi.
Do hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ, trẻ em chịu tác động nhiều nhất của ô nhiễm không khí. Cùng một nồng độ khí ô nhiễm hít phải, lượng chất trực tiếp đi vào cơ thể trẻ em có thể cao gấp 2 lần người lớn.
Trẻ nào càng sống gần mặt đường, gần các công trình xây dựng hay nhà máy công nghiệp, nguy cơ bệnh hô hấp cao từ 19-25% so với bình thường. Đây cũng là nguyên nhân khiến trẻ khó phát triển chiều cao toàn diện nếu liên tục sống trong môi trường ô nhiễm không khí.
Cách phòng tránh tiếp xúc với ô nhiễm không khí
Theo các chuyên gia, khẩu trang được kỳ vọng sẽ hạn chế không khí ô nhiễm. Tuy nhiên, khẩu trang chỉ có thể chặn phần nào loại bụi có kích thước lớn (PM10), còn với bụi siêu mịn PM2.5 thì không hiệu quả.
Việc có máy lọc không khí đặt trong văn phòng làm việc hay sử dụng cho gia đình cũng là biện pháp giúp bảo vệ sức khỏe, đặc biệt khi gia đình đang có trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, người cao tuổi, người đang mắc bệnh và điều trị, sinh sống tại các khu vực có mật độ xây dựng, ô nhiễm cao.
Ngoài ra bạn không nên ra ngoài khi tình hình ô nhiễm không khí ở nơi bạn sống đang ở mức cao. Việc ở ngoài trời vào những thời điểm này có thể làm tăng nguy cơ bệnh phổi, đau tim, bệnh hen và các vấn đề sức khỏe khác.
Một chế độ dinh dưỡng rau xanh, trái cây giàu vitamin A, vitamin C và beta-caroten (bơ, khoai lang, cà rốt, đu đủ, súp lơ xanh, gan động vật, cá, trứng, sữa…) giúp hình thành và duy trì lớp niêm mạc ở đường hô hấp và đường tiêu hóa, chống lại tổn thương tế bào, tăng cung cấp oxi cho tế bào và nhờ đó tăng cường hệ miễn dịch./.
Những căn hộ cao cấp với hệ thống điều hòa trung tâm hiện đại và tiêu chuẩn xây dựng khắt khe lại không đảm bảo được không khí sạch ở mức an toàn lâu dài cho sức khỏe cư dân. Trong bài viết này, Boneco Việt Nam sẽ phân tích và đưa ra giải pháp tối ưu cho không gian sống chung cư cao cấp nơi mọi chi tiết từ thiết kế đến nội thất đều được đo ni đóng giày cho sự thoải mái và đẳng cấp, nhưng vẫn cần sự “bảo hiểm” cuối cùng từ công nghệ lọc khí chuyên biệt.
Trong kỷ nguyên làm việc linh hoạt, khái niệm “work-from-anywhere” không còn xa lạ. Nhân viên hiện đại có thể làm việc tại quán cà phê, trên taxi, trong nhà ga hay ngay trên phương tiện công cộng thay vì ngồi cố định trong văn phòng. Thế nhưng, chính sự di động này lại đi kèm một thách thức lớn: phơi nhiễm không khí ô nhiễm ở mức cao. Các nghiên cứu quốc tế cho thấy nồng độ PM2.5, NO₂ và VOC trong ô tô, tàu điện ngầm hay sân bay thường vượt ngưỡng khuyến nghị của WHO, đặc biệt trong giờ cao điểm. Hệ quả là nhóm lao động thường xuyên di chuyển trở thành đối tượng có nguy cơ cao về sức khỏe hô hấp, tim mạch và cả hiệu suất làm việc. Trong bối cảnh đó, thiết bị lọc khí cá nhân di độngBONECO P50 cung cấp vùng thở trong lành cho từng cá nhân tại những nơi hệ thống lọc không khí cố định không thể theo kịp.
Trong thế giới của bar và pub, âm nhạc, ánh sáng và đồ uống thường là những yếu tố làm nên sức hút. Thế nhưng, ít ai để ý rằng phía sau không khí sôi động ấy lại tồn tại mùi nồng từ rượu, khói thuốc lá/xì gà và các hợp chất bay hơi (VOC) tích tụ trong không gian kín. Những yếu tố này không chỉ gây khó chịu mà còn tiềm ẩn nguy cơ cho sức khỏe khách hàng và nhân viên, ngay cả khi đã áp dụng các biện pháp vệ sinh thông thường. Đó là lý do các chủ quán bar/pub cần một giải pháp lọc khí chuyên sâu, như máy lọc không khí BONECO P710 để vừa loại bỏ bụi mịn, vừa khử sạch mùi nặng, mang lại không gian tinh khiết nhưng vẫn giữ trọn chất “đêm”.
Không khí khô không chỉ khiến mẹ bỉm và trẻ sơ sinh khó chịu mà còn âm thầm ảnh hưởng tới sức khỏe hô hấp, giấc ngủ và làn da nhạy cảm của cả hai. Đặc biệt, ở trẻ sơ sinh, hệ miễn dịch và cấu trúc đường thở chưa hoàn thiện khiến bé dễ bị nghẹt mũi, viêm đường hô hấp và mất nước qua da khi môi trường thiếu ẩm. Trong bài viết này, Boneco Việt Nam sẽ phân tích cơ chế sinh học và chia sẻ giải pháp tạo ẩm an toàn giúp bảo vệ mẹ và bé toàn diện. Đây là những thông tin hữu ích để các gia đình chủ động điều chỉnh độ ẩm, phòng ngừa bệnh tật và mang lại môi trường sống thoải mái nhất cho con yêu.
Khói thuốc lá là một trong những “kẻ thù thầm lặng” của sức khỏe con người. Không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến người hút, khói thuốc còn gây hại nghiêm trọng cho những người xung quanh thông qua khói thuốc thụ động (secondhand smoke) và khói thuốc bám lâu ngày trên bề mặt đồ đạc (third-hand smoke). Nhiều gia đình tìm đến máy lọc không khí như một giải pháp để giảm bớt tác hại, nhưng không phải ai cũng chọn đúng loại máy hoặc sử dụng đúng cách. Trong bài viết này, Boneco Việt Nam hướng dẫn bạn cách chọn máy lọc không khí hiệu quả cho môi trường có người hút thuốc, dựa trên các nghiên cứu khoa học quốc tế và khuyến nghị từ những tổ chức y tế hàng đầu.
Căn hộ Duplex với thiết kế hai tầng thông tầng, trần cao và không gian mở đã trở thành biểu tượng sống đẳng cấp của giới thượng lưu hiện đại. Tuy nhiên, chính cấu trúc đặc thù này lại tiềm ẩn nhiều thách thức về chất lượng không khí, như chênh lệch độ ẩm giữa các tầng, bụi mịn tích tụ và khí độc VOC phát tán trong không gian. Trong bài viết này, Boneco Việt Nam sẽ phân tích chuyên sâu những vấn đề không khí điển hình trong căn hộ Duplex và giới thiệu giải pháp toàn diện kết hợp lọc khí, tạo ẩm và đối lưu khoa học nhằm mang đến không gian sống khỏe mạnh, an toàn và xứng tầm.
